Affiliation:
1. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
2. SİVAS CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Sirkadiyen ritim, ortalama bir günü bulan ritimlerdir. İlk defa 1959 yılında ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmada sirkadiyen ritmi anne sütü ve emzirme ile ilişkisini tartışmak amaçlanmıştır. Sirkadiyen ritim; uyuma ve uyanık kalma, hareketlilik ve dinlenme, açlık tokluk metabolizması, hormon salgılanması ve vücut ısısının dengelenmesinde rol oynar. Biyolojik ritim ile senkronizedir. Bir bebek sirkadiyen ritmini intrauterin hayatta fetal dönemde oluşturmaya başlar. Anne sütü alan bebekler, yaklaşık 2-3 ay içinde 24 saatlik doğal günlük ritim olan sirkadiyen ritme büyük ölçüde uyum sağlarlar. Anne sütü gün ve gece ekseninde değişen içeriği ile bebeklerin gece-gündüzü ayırt edebilmesini sağlar ve bu durum “krono-nutrisyon” olarak adlandırılır. Gündüz salgılanan anne sütü laktozdan zengindir ve bebek için enerji sağlar. Gece sütünde ise laktoz oranı düşük, yağ oranı ve melatonin hormonu yüksek seviyededir. Anne karanlık bir ortamda, kaliteli uyku uyur ise vücutta melatonin salgılaması daha fazla olacaktır. Melatonin hormonu ile vücudun uyuma-uyanma dengesi ayarlanır, metabolizmanın yönetilmesi ve bebekte tokluk hissinin artması sağlanır. Bebeğin büyüme faktörleri aktive olur. Daha dingin, stressiz uyku uyuyan bebekler, daha çabuk uyanır ve emzirilirler. Sirkadiyen emzirmeyi etkileyenler, memelerin doluluğu ve süt saklama kapasitesidir. Sonuç olarak sirkadiyen emzirme, gelişmekte olan bebek üzerinde faydalı bir beslenme şeklidir ve bebeğin metabolizması üzerinde olumlu etkiye sahiptir.
Reference35 articles.
1. Akar, A.S. (2020). 0-2 yaş aralığındaki bebeklerin uyku düzenini etkileyen faktörlerin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi).
2. Akbay, G.D. (2020). Sirkadiyen ritim ve obezite. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 83-90.
3. Arça, G., Işık, H.F. (2019). Anne Sütü ve Emzirmeye İlişkin Ebe Ve Hemşirenin Rolü. SBÜ Hemşirelik Dergisi, (3), 221-228.
4. Ardura, J., Gutierrez, R., Andres, J., Agapito, T. (2003). Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children. Horm Res. 59(2), 66-72.
5. Bauer, J., Gerss J. (2011). Longitudional analysis of macronutrients and minerals in human milk produced by mothers of preterm infants. Clinical Nutrition. 30, 215-220.