MARMARA BÖLGESİ’NDE 2013-2022 YILLARI ARASINDAKİ ÇİFTLİK HAYVANLARI TARAFINDAN ÜRETİLEN GÜBRE KAYNAKLI KİRLİLİK YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ
-
Published:2024-03-14
Issue:
Volume:
Page:279-290
-
ISSN:2148-4147
-
Container-title:Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering
-
language:tr
-
Short-container-title:UUJFE
Author:
Yaylı Büşra1ORCID, Aydoğdu Merve1ORCID, Kılıç İlker1ORCID
Affiliation:
1. BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Gelişen ve gelişmekte olan ülkelerde hayvancılık yetiştiriciliği küçük aile işletmeciliğinden ziyade daha fazla kapasiteyle yetiştiricilik yapılan ticari işletmelerde gerçekleştirilmektedir. Marmara bölgesinde hayvansal kaynaklı besinlerin talebi karşılayabilmesi için daha çok yoğun üretim yapılan entansif işletmelerde yetiştiricilik yapılmaktadır. Ancak işletmelerde kontrolsüz atık yönetimi, ortaya çıkan büyük miktardaki gübrenin doğru ve etkin kullanılamaması ekosistemde bozulmalara neden olarak çevre kirliliğine ve doğal kaynak deformasyonuna neden olur. Ayrıca insan sağlığını da dolaylı olarak olumsuz etkilemektedir. Tarımsal kaynaklı kirliliğin tespiti ve önlenmesi zor ve zaman alıcı olduğu için en etkili yöntem kirlilik oluşmadan tedbirlerin kaynağında alınmasıdır. Yapılan çalışmanın sonucuna göre; Marmara bölgesinin son on yıllık hayvansal kaynaklı gübreden oluşan kirlilik yükü 25497,5 ton’dur. Bunun %90,6’sı azot kirliliğinden kaynaklanırken % 9,4’üne ise fosfor kirleticisi neden olmuştur. Azot ve fosfor kirliliğine en fazla katkı yapan şehir Balıkesir olurken en az kirlilik Yalova’da oluşmuştur. Kirlilik yükü hayvan sayısıyla doğru orantılı olarak seyir göstermiştir. Büyükbaş hayvanların yayılı kirliliğe en fazla neden olan hayvan türü olduğu ortaya konulurken azot kirliliğine en az kümes hayvanı, fosfor kirliliğine ise en az küçükbaş hayvan neden olmuştur.
Publisher
Uludag University Journal of the Faculty of Engineering
Reference20 articles.
1. 1. Dong, X., Li, M. ve Ding, F. (2015). Farmland load and environmental risk assessment of livestock manure in Beijing. In Energy and Environment: Proceedings of the 2014 International Conference on Energy and Environment (ICEE 2014), June 26-27, Beijing, China (Vol. 3, p. 225). CRC Press. 2. 2. Ergün, O.F. ve Bayram, B. (2021). Türkiye’de Hayvancılık Sektöründe Yaşanan Değişimler, Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 10(2), 158-175. 3. 3. Vural, H. ve Fidan, H. (2007). Türkiye’de hayvansal üretim ve hayvancılık işletmelerinin özellikleri, Tarım Ekonomisi Dergisi, 13(2): 4959. 4. 4. Liu, L., Guo, Y., Bai, Z., Cao, Y., Tu, Y., Wang, Z., Li, Y., Wu, Z. ve Ma, L. (2019). Reducing phosphorus excretion and loss potential by using a soluble supplement source for swine and poultry, Journal of
Cleaner Production, 237, 117654. doi:10.1016/j.jclepro.2019.117654 5. 5. Zhang, W.S., Li, H.P. ve Li, Y.L. (2019). Spatio-temporal dynamics of nitrogen and phosphorus input budgets in a global hotspot of anthropogenic inputs, Science of the Total Environment, 656,1108–
1120. doi:10.1016/j.scitotenv.2018.11.450
6. Zhou, X., Wang, J., Lu, C., Liao, Q., Gudda, F. O. ve Ling, W. (2020). Antibiotics in animal manure and manure-based fertilizers: Occurrence and ecological risk assessment, Chemosphere, 255, 1–9.
doi:10.1016/j.chemosphere.2020.127006
|
|