‘Skualen’ Triterpeninin Somatik Mutasyonlar Üzerine Etkisinin Drosophila melanogaster’de In vivo Kanat Benek Testi ile Araştırılması

Abstract

Sekonder metabolitlerin triterpenler grubuna ait olan ve bitkiler tarafından sentezlenen skualen (SKU) terpeni, antioksidan, antienflamatuar, antibakteriyel ve antikanserojen özellikleri nedeniyle kozmetik, ilaç ve gıda endüstrisi gibi farklı alanlarda sıklıkla kullanılmaktadır. SKU, alternatif tıp yöntemlerinde de sahip oldukları bioaktiviteler nedeniyle tercih edilmektedir. Bu çalışmada, farklı birçok alanda kullanılan ve temas ya da oral yollarla vücuda alınan SKU’nun doz-süre etkileşimine bağlı olarak olası genotoksik etkileri araştırılmıştır. Genetik alanında yapılan araştırmalarda önemli bir model organizma olan Drosophila melanogaster’in yabanıl ve mutant soyları kullanılmaktadır. SKU’nun genotoksik etkisi somatik mutasyon ve rekombinasyon testi (SMART) ile belirlenmiş ve Drosophila melanogaster’in multiple wing hair (mwh) ve flare (flr3) mutant soyları kullanılmıştır. Bu amaçla SKU’nun farklı konsantrasyonlarını (50, 100, 200 ve 400 ppm) içeren uygulama gruplarına ait verilerin analizi dimetilsülfoksit (DMSO) negatif kontrol grubu ile karşılaştırılarak istatistiki olarak değerlendirilmiştir. SMART sonucundan elde edilen verilere göre; klon indüksiyon frekansı DMSO kontrol grubunda 0.57 iken bu değer doz artışına bağlı olarak 50 ppm için 0.41; 100 ppm için 0.52; 200 ppm için 0.93 ve 400 ppm içinde 1.30 olarak belirlenmiştir. Klon indüksiyon frekansındaki bu artış SKU’nun somatik mutasyonları uyardığı ve genotoksik etki sergilediğinin göstergesi olarak kabul edilebilir.