МОДАЛЬДІЛІК МАРКЕРЛЕРІНІҢ ЭМОЦИЯНЫ ЖЕТКІЗУДЕГІ РӨЛІ: ПСИХОЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ТАЛДАУ-Reference-Cited by-同舟云学术

МОДАЛЬДІЛІК МАРКЕРЛЕРІНІҢ ЭМОЦИЯНЫ ЖЕТКІЗУДЕГІ РӨЛІ: ПСИХОЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ТАЛДАУ

Published:2024-03-28 Issue:1 Volume: Page:21-31
ISSN:2788-7979
Container-title:Bulletin of Shokan Ualikhanov Kokshetau University Philological Series
language:
Short-container-title:Bulletin of Sh.Ualikhanov KU

Author:

Байжанова Н.А.^ORCID,Сыздықова Г.О.^ORCID

Abstract

Мақалада модальділік маркерлердің тілде эмоционалды бояуды берудегі маңыздылығы қарастырылады. Модальділік коммуникацияда түрлі эмоция мен сезімді жеткізу тәсіліне әсер ететін негізгі лингвистикалық санаттардың бірі саналады. Сондықтан зерттеуімізде модаль сөздер мен сөз тіркестерінің, модальділікті білдіретін грамматикалық категориялардың эмоционалды мазмұнды қабылдауға әсері психолингвистикалық талдау әдістері арқылы жүзеге асады. Модаль мәнді құрылымдардың семантикасы мен прагматикасына назар сала отырып, нақты мысалдар негізінде сараланады. Модальділік санатының жалпы тіл біліміндегі, қазақ тіл біліміндегі зерттелуіне шолу жасау арқылы негізгі ұғымдар мен түсініктерге анықтамалар беріліп, модаль бірліктердің адам эмоциясы мен психологиясын жеткізудегі сипаты ашып көрсетіледі. Мақаламызда модальділіктің тілдегі эмоциялар көрінісін күшейтетін немесе әлсірететін аспектілері де назардан тыс қалмады. Зерттеу нәтижесінде эмоционалды әсерді басқару және әсер етуде модальділік маркерлерін қолдану сипаты анықталады. Модальділіктің психолингвистикалық аспектілері және оның эмоционалды коммуникациямен байланысы туралы түсінік беріледі. Сол себепті зерттеу нәтижесі лингвистер үшін де, психолог мамандар үшін де пайдалы бола алады.

Publisher

Non-profit Limited Company "Kokshetau University named after Sh. Ualikhanov"

Reference12 articles.

1. Ешнияз Г., Жолшаева М., & Алимтаева Л. «Модальділік категориясының типологиясы» // Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Хабаршысы. Филология сериясы, 2022. – № 4 (188). – Б. 60-70.

2. Жанпейсов Е. «Сөйлем модальділігі және оның қазақ тілінде берілу жолдары», Вестник Казахской Академии Наук ССР, 1959). – № 1-2(8-9). – Б. 167-170.

3. Сайрамбаев Т. Сөз тіркесі және жай сөйлем синтаксисі. – Алматы: Рауан, 1991. – 176 б.

4. Jakimik, J., & Glenberg, A. «Verbal learning meets psycholinguistics: Modality effects in the comprehension of anaphor» // Journal of Memory and Languagе. – 1990. – vol. 29, October. – Б. 582-590.

5. Остин, Дж. Л. Басқа біреудің санасы. – Мәскеу: Прогресс, 1987. – Б. 48-95.