Abstract
Amaç: Yaşlanma ile birlikte ortaya çıkan fonksiyonel kayıplar, psikolojik değişiklikler, komorbiditelerin artması ve çoklu ilaç kullanımı gibi birçok faktör yaşlılarda hem kırılganlık hem de bakım bağımlılığı riskini arttırmaktadır. Bu çalışma, acil servise başvuran yaşlı bireylerde bakım bağımlılığının kırılganlık düzeyine etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tasarımdaki bu çalışma Mayıs 2021 – Ocak 2022 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin acil servisine başvuran 202 yaşlı birey ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Edmonton Kırılganlık Ölçeği (EKÖ)” ve “Bakım Bağımlılığı Ölçeği (BBÖ)” kullanılmıştır. Veriler Spearman korelasyon testi ve Çoklu doğrusal regresyon analizi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 71,56±6,10 olup, %61,9’unun kadın, %51,5’inin evli ve %60,9’unun eğitim durumunun ilköğretim düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Çalışmada yaşlı bireylerin %67,3’ü kendini yaşlı hissettiğini, %29,7’si yaşlılığı kötü bir durum olarak değerlendirdiğini ve %47’si genel sağlık durumunu orta olduğunu ifade etmektedir. Yaşlı bireylerin Bakım Bağımlılığı Ölçeği toplam puan ortalamasının 69,08 ±12,76 ve Edmonton Kırılganlık Ölçeği toplam puan ortalamasının 7,91±3,11 olduğu saptanmıştır. Katılımcıların %21,8’inin şiddetli, %25,2’sinin orta ve %19,3’ünün hafif kırılganlık düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada bakım bağımlılığı ile kırılganlık arasında negatif yönde güçlü bir ilişki olduğu (r=-0,812; p
Reference35 articles.
1. who.int (homepage on the Internet) World health statistics 2021: Monitoring health for the SDGs, sustainable
development goals(updated 20.05.2021; cited 25.05.2022) Available from:
https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/342703/9789240027053eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
2. tuik.gov.tr (homepage on the Internet) İstatistiklerle Yaşlılar (updated 18.03.2022; cited 08.05.2022) Available
from:https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2021.
3. Esendemir Ş. Türkiye’de yerinde yaşlanma ve mekân gerontolojisinin temel parametreleri. Sosyoloji Dergisi
2016;36(2):411-29.
4. Yılmaz CK, Kıl A. The relationship between the older adults’ adaptation to old age and perceived social
support level. Cukurova Med J 2020;45(1):338-46.
5. Yazıcı Ö, Kalaycı İ. Yaşlı hastaların günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi. Mühendislik Bilimleri ve
Tasarım Dergisi 2015;3(3):385-90.