ACUTE APPENDICITIS OR NEGATIVE APPENDECTOMY? WHICH WAS REDUCED DURING THE COVID-19 PANDEMIC?

Abstract

Amaç Pandemi döneminde hastanelerden duyulan korku ve kısıtlamalar acil serviste hasta başvurularını önemli ölçüde azaltırken çeşitli cerrahi hastalıkların ciddiyetinde kayda değer bir artışına neden olmuştur. Çalışmamızda ameliyat edilen akut apandisit olgularının başvuru anındaki hastalık ciddiyetini ve negatif apendektomi oranlarını belirleyerek bu sonuçları pandemi olmayan dönemle karşılaştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem Pandemi döneminde (12.03.2020- 31.05.2020) ve pandemi olmayan dönemde (12.03.2019-31.05.2019) apandisit nedeniyle tedavi edilen 152 hastanın verileri geriye dönük olarak incelendi. Apendektomi sayıları, komplike akut apandisit oranları, apandiks çapları, inflamatuar belirteçler, tanısal amaçla tercih edilen görüntüleme yöntemleri ve hastaların hastanede yatış süreleri ile ilgili veriler analiz edildi. Bulgular Pandemi döneminde bir önceki yılın aynı zaman aralığına kıyasla apendektomi sayısının %41,6 oranında azaldığı tespit edildi. Pandemi döneminde lökosit ve nötrofil sayısı ve apendiks çapının pandemi olmayan döneme göre anlamlı oranda arttığı izlendi (sırasıyla p=0.003,p=0.014,p=0,013). Her iki dönemde hastanede yatış süreleri açısından anlamlı farklılık izlenmedi. Pandemi döneminde anlamlı oranda olmasada bilgisayarlı tomografi kullanımının arttığı (%59,3’e karşı %73,3) ve USG kullanımının azaldığı (%40,7’ye karşı %26,7) tespit edildi. Komplike olmayan akut apandisit ve malignite oranlarının her iki dönemde benzer olduğu izlendi (sırasıyla %63,5, %67,9 ve %2,1, %1,8). Pandemi döneminde anlamlı oranda olmamakla birlikte komplike apandisit oranının arttığı (%16,7’ye karşı %23,2) ve negatif apendektomi oranının azaldığı (%17,7’ye karşı %7,1) izlendi. Sonuç Pandemi öncesi dönemle kıyaslandığında komplike apandisit ve negatif apendektomi oranlarında tespit ettiğimiz ancak istatistiksel olmayan farkla ilgili mevcut literatürden kesin hüküm çıkarmak mümkün değildir. Pandemi apandisitin tanı zamanının yanı sıra seyrini ve tedavi yaklaşımını de etkilemiştir.