Kanser hastalarının erkek yakınları arasında kolon kanseri farkındalığı

Abstract

Amaç: Kolorektal kanser (KRK), önemli bir küresel sağlık sorunudur ve risk faktörleri, belirtiler ve tarama yöntemleri hakkında farkındalık, erken teşhis ve önleme için önemlidir. Bu çalışmanın amacı, bir tıbbi onkoloji polikliniğine gelen kanser hastalarının erkek yakınlarının KRK farkındalık düzeyini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada kolon kanseri hastası yakını 192 erkek üzerinde bir anket yapıldı ve katılımcıların demografik bilgileri toplandı, KRK risk faktörleri, belirtiler ve tarama yöntemleri hakkındaki bilgileri değerlendirildi. İstatistiksel analizler IBM SPSS 26 versiyonu kullanılarak gerçekleştirildi. Bulgular: Çalışmaya 192 kolon kanseri hastası yakını erkek dahil edildi. Katılımcıların yaş ortalaması 43.8±13.2 yıl (18-78) idi. Katılımcıların 149'u (%77.6) evliydi, 41'i (%21.4) bekar. Çalışma, katılımcılar arasında önemli bilgi eksikliklerini ortaya koydu. Katılımcıların çoğu yaşın KRK için bir risk faktörü olduğunu bilmekle birlikte, aile öyküsü, obezite, sigara içme ve sağlıksız beslenme gibi diğer önemli risk faktörleri konusunda sınırlı farkındalığa sahipti. Benzer şekilde, katılımcılar dışkıda gizli kan ve karın ağrısı gibi bazı KRK belirtilerinin farkındaydı, ancak siyah dışkı, anemi ve bulantı/kusma gibi diğer belirtiler hakkında bilgi eksikliği vardı. Eğitim seviyesi ile kilo fazlalığı, alkol tüketimi, kırmızı et tüketimi, siyah dışkı ve kanser belirtileri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p0.05). KRK taraması ile ilgili orta düzeyde bir farkındalık gözlendi, ancak önerilen tarama yöntemleri ve uygun yaş konusunda yetersiz bilgi mevcuttu. Sonuç: Bulgular, kolon kanseri hastalarının erkek yakınları arasında KRK farkındalığını artırmak için hedefe yönelik eğitim müdahalelerinin gerekliliğini vurgulamaktadır. Çalışmalar risk faktörleri, belirtiler ve tarama yöntemleri ile ilgili bilgi eksikliklerini ele almalıdır. Eğitim girişimleri, toplum tabanlı programlar, kitle iletişim araçları kampanyaları ve sağlık hizmeti sağlayıcılarının katılımını içermelidir. Bu şekilde, KRK anlayışının artırılması ve KRK taramalarına aktif katılımın teşvik edilmesi sağlanabilir.