Affiliation:
1. Arkın Yaratıcı Sanatlar ve Tasarım Üniversitesi
Abstract
Deprem, önlem alınmadığında felakete dönüşebilen doğal bir olaydır. Çalışma, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen, 11 ili etkileyen depremlerle ilgilidir. Kuzey Kıbrıs'tan Türkiye'deki voleybol müsabakalarına Adıyaman’da katılmak için giden 39 kişilik kafileden dört kişi depremden sağ kurtulmuş, yaşları 12-14 arasında değişen 24 sporcu hayatını kaybetmiştir. Toplam 49 KKTC vatandaşının hayatını kaybettiği bu depremler, Kıbrıs Türklerinin 1974 savaşından sonra yaşadığı en büyük ve toplu kayıptır. Olayın akabinde Cumhurbaşkanı eski İletişim Danışmanı ve Cumhurbaşkanlığı sözleşmeli personeli Kartal Harman kendi sosyal medya hesabından Adıyaman’daki ekipten iyi haberler alındığına dair yaydığı asılsız haberlerle çocukların aileleri ve toplumu yanıltmış, umutlanmasına neden olmuştur. Çalışmanın amacı, bilgi, misenformasyon ve dezenformasyonun doğrulukla olan sorunlu ilişkisini incelemek, doğru haberciliğin önemine değinmek ve haberlerde dezenformasyonu önleyebilecek öneriler yapmaktır. Amaca ulaşmak için dezenformasyona sebep olan haberler elektronik arşiv taraması ile saptanmış, ardından 219 kişi üzerinde alan araştırması yapılarak haber kaynakları ve bu kaynaklara güven ilişkisi bağlamındaki sorular katılımcılara elektronik anketlerle ulaştırılmış, sonuçlar doğrultusunda depremlerle ilgili haberlerin Kuzey Kıbrıs’ta en çok takip edildiği gazeteciyle yüz yüze görüşme gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların ana akım medya kanallarına güveni çok düşükken, sosyal ağlardan alınan haberlere geleneksel medyada yayınlanan haberlere göre daha çok güvendiği ancak sosyal medyayla ilgili ciddi güven sorunları yaşadığı saptanmıştır. Misenformasyon ve buna bağlı dezenformasyon bunun temel sebebi olarak belirlenmiştir.
Reference33 articles.
1. Akao, K.-I., & Sakamoto, H. (2018). A theory of disasters and long-run growth. Journal of Economic Dynamics and Control. 95, 8-109. https://doi.org/10.1016/j.jedc.2018.08.006
2. ,Akit. (2022, Ocak 13). “Fay hattı aktif! Dikkat” diyerek o bölge için deprem uyarısı yaptı. 10 Nisan 2023. https://www.yeniakit.com.tr/haber/fay-hatti-aktif-dikkat-diyerek-o-bolge-icin-deprem-uyarisi-yapti-1616701.html
3. Arcaya, M., Raker, E. J., & Waters, M. C. (2020). The social consequences of disasters: Individual and community change. Annual Review of Sociology. 46:135–58 https://doi.org/10.1146/annurev-soc-121919
4. Bianet. (2023, Mart 2). İsias Otel ayrıca soruşturulacak. 14 Nisan 2023. https://bianet.org/haber/isias-otel-ayrica-sorusturulacak-275014
5. Dretske, F. (1981). Knowledge and the flow of information. Cambridge, MA: MIT Press.