Eko-İnovasyon ve Döngüsel Ekonomi Paradigması

Abstract

Al-yap-tüket-at olarak bilinen ve Sanayi Devrimi’nden günümüze değin baskın bir ekonomi modeli olarak uygulanan lineer ekonomi, tüm dünyada kaynakların hızla tükenmesine, atık oluşumuna ve israfa yol açarak ekolojik sınırları zorlamaya başlamıştır. Dolayısıyla ekonomik eylemlerin çevre ile uyumlu hale getirilmesi, israfın önlenmesi ve toplumun bilinçli üretim/tüketim sürecine evirilmesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu ise radikal bir değişimin uygulanması anlamına gelmektedir. Döngüsel ekonomi bu anlamda, lineer ekonomik modele bir alternatif olarak değerlendirilmekte ve bir ekonomik sistem inovasyonu olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak lineer ekonomiden döngüsel ekonomiye dönüşüm oldukça zor bir süreci gerektirmektedir. Öncelikle teknolojik alt yapıda inovasyon sağlanmalıdır. Eko-inovasyon faaliyetlerinin bu bağlamda döngüsel ekonomi için uygulama alanı yaratarak oluşumu hızlandıracağı muhtemeldir. Lineer ekonomik sistemi değiştirme gerekliliğini ortaya koyma açısından teorik bir bakış açısı sunan çalışma, döngüsel ekonominin merkezinde bulunan eko-inovasyon ihtiyacını gözler önüne sermiş, döngüsel ekonomi ile eko-inovasyon arasındaki kavramsal bağlantıyı ele almıştır. Bu bağlamda çalışma, eko-inovasyon ve döngüsel ekonomi kavramlarının incelenmesinin ardından, iki kavram arasındaki bağlantı, kilit rol, sinerji üzerine yapılan tartışmaları tarayarak literatüre katkı sağlamış ve eko-inovasyon uygulamalarının katalizör rolünün ortaya konulması ile sonlandırılmıştır. Döngüsel ekonomiyi gerçekleştirmek için gerekli eko-inovasyon çalışmalarının, birçok yeni hukuki, siyasi, mali, vergisel uygulamaları ve altyapı hizmetlerini gerektireceği öngörülmektedir. Bu nedenle de ileride yapılacak çalışmalarda, bu alanlar ele alınabilir.