Çok Ürünlü Çok Depolu Araç Rotalama Problemi: Askeri İlaç Fabrikası Örneği

Abstract

Araç Rotalama Problemleri, bir depodan çıkan ve aynı depoya geri dönen minimum maliyetli araç rotalarını takip ederek talepleri bilinen bir dizi müşteriye mal teslim etmeyi amaçlamaktadır. Ancak problemin kapsamı, gerçek hayatın talepleri nedeniyle farklılaşmış ve genişlemiştir. Bu durumlardan bir tanesi müşteri taleplerinin yalnızca bir ürün tipi ile sınırlı kalmaması ve tek deponun müşteri taleplerini karşılamaya yetersiz kalmasıdır. Son yıllarda yaşanan hudut operasyonları birliklerden sağlanan personel takviyesi ile gerçekleşmektedir. Bu çalışmada askeri sağlık lojistiği kapsamında ecza ürünlerinin olası salgın, hastalıklar vb. sebeplere karşı hazırda bulunması problemi ele alınmıştır. Öncelikle hudut güvenliğini sağlamada görev yapan birliklerin yoğun talep noktaları belirlenmiştir. Daha sonra Askeri İlaç Fabrikası’nda üretilen 6 farklı ürün grubunun fabrikanın 2 deposu yardımıyla birliklere sevkiyatını gerçekleştirecek çok ürünlü çok depolu araç rotalama problemi modeli geliştirilmiştir. Sonuç olarak birlik taleplerini karşılamak için, mevcut araç filosu ve depo merkezlerini kullanarak oluşan rotalar ve kat edilen mesafeler ortaya konmuştur. Daha sonra problem boyutu genişletilerek mevcut fabrika ve araç filosuna ait yeni sonuçlar elde edilmiştir. Her iki durum için kullanılan araç filosu değişimlerinde elde edilen mesafelere dair duyarlılık analizi çalışması yapılmıştır. Askeri sağlık lojistiği, hudut bölgelerinin her türlü olumsuz koşula hazır bulundurulması gerekliliği sebebiyle stratejik bir konudur. Ülkemizin jeopolitik konumu sebebiyle yapılan çalışma ilerleyen yıllarda geliştirilerek tüm Türkiye'ye verilen hizmeti çeşitli ihtiyaçlara karşı hazır ve etkin kılacaktır.